Cukrzyca ciążowa jest jednym z tych schorzeń, gdzie nie możemy zdecydować, jak ją zdefiniować i jak powinniśmy ją zbadać. ”~ Michelle Williams, przewodnicząca Wydziału Epidemiologii, Harvard School of Public Health, sierpień 2013

Moja silna wiara w naszą zdolność do urodzenia zdrowych dzieci zwykle prowadzi mnie do stwierdzenia, że mniej znaczy więcej, jeśli chodzi o wszelkie testy wykonywane w ciąży.

Oto interesujący zwrot w tym temacie, który powinien skłonić każdą ( wątpiącą) z Was do ponownej oceny potencjalnej wartości pomiaru glukozy - wysokie wskaźniki otyłości, insulinooporności i cukrzycy w naszym kraju oraz nasza rosnąca wiedza na temat zagrożeń stwarzanych dla rozwijającego się dziecka w wyniku chronicznego narażenia na podwyższony poziom cukru we krwi mamy sugeruje, że wiele kobiet w ciąży - i ich dzieci - może skorzystać na znajomości ich poziomu cukru we krwi i dostosowaniu diety, jeśli ich poziom cukru jest chroniczny wysoki.

Co to jest GDM i dlaczego warto ją zidentyfikować?

Cukrzyca, która po raz pierwszy pojawia się w czasie ciąży, nazywana jest cukrzycą ciążową (GDM). Kobiety, u których rozwinie się GDM, mają co najmniej 50% większe ryzyko zachorowania na cukrzycę w późniejszym życiu.

Szacuje się, że obecnie boryka się z nią około 7 procent populacji ciężarnych w Polsce. (Należy pamiętać, że oznacza to, że aż u 93% kobiet się ona nie pojawi).
Niewykryta i nieleczona GDM stwarza potencjalnie poważne konsekwencje dla matki i dziecka zarówno w czasie ciąży, jak i porodu, a także zwiększa długoterminowe zagrożenie dla zdrowia dziecka. Nawet na poziomach niższych od naszego obecnego progu diagnostycznego dla GDM, chronicznie podwyższony poziom cukru we krwi naraża mamę i dziecko na większe ryzyko ciąży i powikłań porodowych.
Ponadto podwyższony poziom cukru we krwi powoduje w organizmie stan zwany „stresem oksydacyjnym”, który doprowadza do przewlekłego zapalenia u matki. Ono z kolei może prowadzić do wysokiego ciśnienia krwi, stanu przedrzucawkowego i przedwczesnego porodu, a także do wyższego prawdopodobieństwa wystąpienia alergii, astmy, autyzmu, chorób autoimmunologicznych, otyłości, cukrzycy i chorób układu krążenia u dziecka.
Obecnie ponad 50% Polek cierpi na nadwagę lub otyłość. Kobiety rozpoczynające ciążę z nadwagą są znacznie bardziej narażone na niewykryte problemy z poziomem cukru we krwi lub cukrzycę.
Nawet kobiety, które nie mają nadwagi, mogą rozwinąć cukrzycę ciążową. Chociaż ciąża jest zdrowym i naturalnym procesem, większość kobiet nie żyje blisko rytmu natury i jest narażona na stres, złe opcje żywieniowe i wszystkie inne kaprysy współczesnego życia, które mogą mieć wpływ na fizjologiczny przebieg ciąży.

Problemy z otyłością i poziomem cukru we krwi

Jako położna prowadząca ciążę, przeanalizowałam dzienniki żywieniowe wielu kobiet w ciąży. W rzeczywistości wiele z nich, teoretycznie prowadzonych przez „zdrowe osoby” zawierało nadmiar węglowodanów i cukru, na przykład płatki owsiane z rodzynkami i miodem na śniadanie, naturalny baton energetyczny na przekąskę, owoce i jogurt na lunch - wszystko bogate w cukier.
Istnieje coraz więcej literatury naukowej wskazującej na poważne krótko- i długoterminowe zagrożenie dla zdrowia rozwijającego się dziecka w wyniku długotrwałego narażenia na nadmiernie podwyższony poziom cukru we krwi matki.
Czy w nowym środowisku szerzącej się „cukrzycowej otyłości”, terminu, którego często używa dr Mark Hyman, nie ma więc żadnej możliwej korzyści dla kobiet poddawanych badaniu przesiewowemu w ciąży?
Wiemy, że co najmniej 30% wszystkich przypadków GDM można by zapobiec, gdyby osoby dorosłe utrzymywały prawidłową wagę, a aż 93% ciężarnych uzyska wynik negatywny.
Dlatego rozsądne jest przeprowadzanie testów w oparciu o czynniki ryzyka i zdolność do zmiany diety i stylu życia w celu ograniczenia ryzyka. Myślę, że powinniśmy poważnie potraktować ryzyko wysokiego poziomu cukru we krwi w czasie ciąży i pouczyć wszystkie kobiety, że dieta śródziemnomorska o niższym indeksie glikemicznym jest w rzeczywistości optymalną dietą dla wszystkich kobiet w ciąży.
Badania nie zastępują również braku edukacji w zakresie żywienia prenatalnego, którą należy zapewnić wszystkim kobietom w ciąży.

Diagnozowanie GDM

Według ostatniego raportu Cochrane Collaboration, wartość testów GDM w ogóle jest wątpliwa. Chociaż leczenie GDM poprawia wyniki zdrowotne, badania, według przeglądu Cochrane, nie zmieniają wyników. Sprytny lekarz powinien ci powiedzieć, że jeśli test nie zmieni wyniku, nie należy go wykonywać. Dla mnie to sugeruje, że strategia optymalnego odżywiania dla wszystkich kobiet w ciąży powinna być rutynowa, z testami przeprowadzanymi dla osób z grupy wyższego ryzyka.
Ponadto w środowisku medycznym brakuje jasnych dowodów - a tym samym brak jest konsensusu - co do najlepszego sposobu badania i diagnozowania GDM.
W Polsce JEDYNYM zalecanym badaniem oceniającym „obciążenie glukozą” jest OGTT.
Badanie to polega na trzykrotnym pobraniu krwi i zmierzeniu poziomu glukozy.

1. Na czczo (czyli przynajmniej 8h od ostatniego posiłku).
2. Po 1h od wypicia roztworu 75g glukozy.
3. Po 2h od wypicia roztworu 75g glukozy.

Normy dla stężenia glukozy we krwi podczas testu OGTT są następujące:

• poziom glukozy na czczo – poniżej 92 mg/dl;
• poziom glukozy po godzinie od wypicia roztworu – do 180 mg/dl;
• poziom glukozy po kolejnej godzinie – do 153 mg/dl.

Jeśli przynajmniej jeden z wyników przekracza normę, rozpoznaje się cukrzycę ciążową.

Test ten jest bardzo czuły ( ok 92% w zależności od źródła

Czy istnieje ryzyko związane z oznaczaniem poziomu glukozy?

Michel Odent, francuski położnik, który jest orędownikiem naturalnego porodu i szacunku dla zdolności kobiecych ciał, stwierdza: „Cukrzyca ciążowa jest typowym przykładem terminu o silnym efekcie nocebo. Ma moc przemiany szczęśliwej kobiety ciężarnej w niespokojną lub przygnębioną… Jednym ze skutków ubocznych terminu „cukrzyca ciążowa” jest przekształcenie interpretacji wyników testu w chorobę… Efekt nocebo tego terminu „cukrzyca ciążowa” staje się poważnym problemem ”. Dla tych z Was, którzy nie znają terminu nocebo, jest to negatywny wynik zdrowotny, który powstaje w wyniku internalizacji negatywnego komentarza zdrowotnego, który został wam przekazany, zwykle przez pracownika służby zdrowia.
Mamy więc tu do czynienia z głównym dylematem - w jaki sposób możemy zająć się potencjalnie znaczną liczbą dzieci dorastających w tym, co Michelle Williams, specjalistka GDM z Harvard School of Public Health, nazywa „toksycznym środowiskiem metabolicznym” z powodu prawdziwego chronicznego problemu z poziomem cukru we krwi matki, przy jednoczesnym poszanowaniu naturalnej ciąży, unikaniu nadmiernej diagnozy, która może się zdarzyć w przypadku europejskiego standardu testowania, oraz potencjalnego efektu nocebo?

Edukacja żywieniowa i indywidualne decyzje przesiewowe

Wiemy, że otyłość i nieodpowiednie odżywianie to częste problemy ciężarnych mam. Nie możemy w tej sprawie chować głowy w piasek. Wiemy również, że to, co jemy w ciąży, powoduje problemy zdrowotne na całe życie dla naszych dzieci. Musimy więc potraktować to poważnie. Świadomość, że masz problem z poziomem cukru we krwi i rozwiązanie tego problemu, może pomóc Ci mieć znacznie zdrowszą i bezpieczniejszą ciążę i poród oraz zdrowsze dziecko. Zdrowa dieta śródziemnomorska dostosowana do ciąży i umiarkowanych ćwiczeń jest optymalnym podejściem zarówno do zapobiegania, jak i leczenia GDM.
Sprawdzanie poziomu cukru we krwi i nauka odpowiedniego dostosowywania diety może być dla kobiet pouczająca. Wiele pacjentek w ciąży i nieciężarnych „zmieniło swoją cukrzycę” za pomocą wstępnych testów, a następnie monitorowania poziomu cukru we krwi w domu. Samo badanie nie musi zmieniać przebiegu naturalnej ciąży - a dla niektórych kobiet z problemami z poziomem cukru we krwi może prowadzić do zmian w diecie, które utrzymują ciążę na bardziej naturalnym przebiegu.
Najlepszym podejściem byłoby nauczenie wszystkich kobiet, jak dobrze się odżywiać w czasie ciąży, aby osiągnąć i utrzymać optymalną wagę oraz całkowicie zapobiegać GDM. Jest to całkowicie możliwe. Ale nie jest to część rutynowej opieki prenatalnej w świecie medycyny. Często zakres edukacji medycznej w zakresie żywienia prenatalnego polega na upewnieniu się, że kobiety w ciąży przyjmują witaminy. Taki poziom szkolenia raczej nie pozwoli lekarzom na zapobieganie GDM.

Czy wymagane jest testowanie GDM?

Słyszałam od wielu kobiet w ciąży lub młodych matek, że podczas wizyt prenatalnych poddawano ich zastraszaniu podczas wizyt prenatalnych z groźbami dotyczącymi ich zdrowia lub zdrowia dziecka. Jedno, co wiem na pewno, to to, że nie możesz być zmuszana do poddawania się testom GDM i nikt nie powinien Cię przez to nękać ani „winić”. Autonomia to jedna z fundamentalnych zasad współczesnej medycyny - pacjenci, w tym kobiety w ciąży, mają prawo wyboru tego, co dla nich najlepsze. Znęcanie się zdarza się kobietom w ciąży zbyt często podczas spotkań prenatalnych. To niedopuszczalne. Wszyscy mamy prawo do zatrzymania i rozważenia testów i procedur indywidualnie; medycyna byłaby znacznie lepszym zawodem, gdyby robiło to więcej lekarzy!
Więc czy powinnaś zrobić test? Jeśli masz wysokie ryzyko cukrzycy, to tak, moim zdaniem powinieneś przejść badania, dokonać odpowiednich zmian w diecie i śledzić swoje postępy za pomocą glukometru.

Kto jest zagrożony, a kto nie?

Według American Dietetic Association kobiety w ciąży z którąkolwiek z poniższych cech wydają się być narażone na zwiększone ryzyko rozwoju cukrzycy ciążowej; ryzyko wzrasta, gdy występuje wiele czynników ryzyka:

• Osobista historia upośledzonej tolerancji glukozy lub cukrzycy ciążowej w poprzedniej ciąży
• Należność do jednej z następujących grup etnicznych, które mają wysoką częstość występowania cukrzycy typu 2: Amerykanie pochodzenia latynoskiego, Afroamerykanie, rdzenni Amerykanie, mieszkańcy Azji Południowej lub Wschodniej, mieszkańcy wysp Pacyfiku
• Historia rodzinna cukrzycy, zwłaszcza u krewnych pierwszego stopnia
• Masa ciała przed ciążą ≥110% idealnej masy ciała lub BMI> 30 kg / m2, znaczny przyrost masy ciała we wczesnej dorosłości i między ciążami lub nadmierny przyrost masy ciała w ciąży
• Wiek matki > 25 lat
• Poprzednia poród dziecka > 4 kg
• Wcześniejsza niewyjaśniona utrata okołoporodowa lub narodziny chorego dziecka
• Masa urodzeniowa matki > 4kg lub < 2,7 kg
• Cukromocz podczas pierwszej wizyty prenatalnej
• Stan zdrowia, związany z rozwojem cukrzycy - zespół metaboliczny, zespół policystycznych jajników (PCOS), obecne stosowanie glikokortykoidów, nadciśnienie

Za kobiety niskiego ryzyka uważa się kobiety spełniające następujące cechy:

• Wiek < 25 lat
• Waga normalna przed ciążą
• Należy do grupy etnicznej z niską częstością GDM
• Brak znanej cukrzycy u krewnych pierwszego stopnia
• Brak historii nieprawidłowej tolerancji glukozy
• Brak historii złych wyników położniczych

A co z resztą z nas?

Wiele z Was będzie miało co najmniej jedną cechę wysokiego ryzyka, tj. Wiek > 25 lat, ale poza tym ryzyko będzie niskie. Przeprowadź uczciwą samoocenę swoich zagrożeń, swojej obecnej diety i szczerze porozmawiaj z osobą, która prowadzi Twoją ciążę o swoich obawach związanych z testowaniem.

Nie ma substytutu dla optymalnie zdrowej diety przed ciążą i w czasie jej trwania, która zapewni zdrowie Tobie i Twojemu dziecku. Nie ma też substytutu dla położnej/lekarza prowadzącego, który szanuje Twoje decyzje i traktuje Twoje odżywianie jako podstawę zdrowej ciąży, porodu i dziecka!

Czy istnieją alternatywy testowania?

Wiele kobiet nie toleruje lub nie chce używać typowego doustnego napoju glukozowego, ale chce poddać się testowi. Oto możliwe alternatywy:

• Szeregowe monitorowanie glikemii - Okresowe, losowe badanie poziomu glukozy na czczo i badanie poziomu glukozy we krwi 2 godziny po posiłku jest opcją monitorowania dla kobiet z wysokim ryzykiem cukrzycy ciążowej, które nie tolerują doustnego obciążenia glukozą.
• Stężenie glukozy w osoczu na czczo - w systematycznym przeglądzie badań przesiewowych w kierunku cukrzycy ciążowej, poziom glukozy w osoczu na czczo poniżej 85 mg / dl do 24. tygodnia ciąży był skuteczny w identyfikowaniu kobiet, które nie chorowały na cukrzycę ciążową. Stężenie glukozy w osoczu na czczo> 126 mg / dl (7,0 mmol / l) lub przypadkowe stężenie glukozy w osoczu> 200 mg / dl (11,1 mmol / l) przekracza próg rozpoznania cukrzyc i wyklucza potrzebę jakiegokolwiek badania związanego z glukozą.
• Jeśli jesteś w pierwszym lub na początku drugiego trymestru, rozważ wykonanie testu hemoglobiny HbA1c. To proste badanie krwi, które nie wymaga wcześniejszego spożycia czegokolwiek. Chociaż nie ma ustalonego poziomu, który determinowałby cukrzycę ciążową (istnieją poziomy cukrzycy niezwiązanej z ciążą), ustalony wystarczająco wcześnie w ciąży może określić, czy miałaś niewykrytą cukrzycę jeszcze przed zajściem w ciążę, a poziom 5,45% może być związane z cukrzycą ciążową, w którym to przypadku można wprowadzić zmiany w diecie i poczekać do 24-28 tygodnia ciąży, kiedy zwykle wykonuje się prowokację OGTT.
• Nowy biomarker cukrzycy – glikoproteina CD59. Na podstawie dokonanych analiz naukowcy stwierdzili, że pojedynczy test pGCD59 wykonany między 24. a 28. tygodniem ciąży z dużą czułością i swoistością wskazuje nietolerancję glukozy wywołaną ciążą i potencjalnie wskazuje ryzyko wystąpienia makrosomii. Czekam z niecierpliwością aż taki test pojawi się w Polsce!